Zezwolenie na pobyt stały jest dokumentem potwierdzającym legalne zamieszkanie na stałe w Polsce. Po otrzymaniu takiego dokumentu cudzoziemiec ma prawo bez ograniczeń przebywać w Polsce. Nie wymaga potwierdzenia prawa pobytu w kraju.
Zezwolenie na pobyt stały udzielane jest w przypadkach określonych w art. 195 ustawy o cudzoziemcach i dotyczy:
- Małoletniego dziecka polskiego obywatela, pozostającego pod jego władzą rodzicielską;
- Małoletniego dziecka cudzoziemca, któremu udzielono zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, pozostającego pod jego władzą rodzicielską:
- urodzonego po udzieleniu temu cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, lub
- urodzonego w okresie ważności zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego temu cudzoziemcowi lub w okresie pobytu tego cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub zgody na pobyt tolerowany albo w związku z nadaniem mu statusu uchodźcy lub udzieleniem ochrony uzupełniającej.
- Małżonka obywatela RP, który:
- pozostaje w uznawanym przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej związku małżeńskim z obywatelem polskim i pozostawał w tym związku małżeńskim przez co najmniej 3 lata przed dniem, w którym złożył wniosek o udzielenie mu zezwolenia na pobyt stały, oraz
- bezpośrednio przed złożeniem tego wniosku przebywał nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres nie krótszy niż 2 lata na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z pozostawaniem w związku małżeńskim z tym obywatelem polskim (art. 158 ust. 1 pkt 1 ustawy o cudzoziemcach) lub w związku z uzyskaniem statusu uchodźcy, ochrony uzupełniającej lub zgody na pobyt ze względów humanitarnych.
- Osoby o polskim pochodzeniu, która zamierza osiedlić się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na stałe, a co najmniej jedno z jego rodziców lub dziadków albo dwoje pradziadków było narodowości polskiej.
- Posiadacza ważnej Karty Polaka, który zamierza osiedlić się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na stałe.
Zezwolenie na pobyt stały może zostać również udzielone:
- ofierze przestępstwa handlu ludźmi, która:
- przebywała na terytorium Polski bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 1 rok na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy dla ofiar handlu ludźmi,
- współpracowała z organami ścigania w postępowaniu karnym w sprawie o przestępstwo, o którym mowa w art. 189a § 1 Kodeksu karnego
- ma uzasadnione obawy przed powrotem do państwa pochodzenia.
- Cudzoziemcowi, który bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie mu zezwolenia na pobyt stały przebywał nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres nie krótszy niż 5 lat na podstawie statusu uchodźcy, ochrony uzupełniającej lub zgody na pobyt ze względów humanitarnych.
- Cudzoziemcowi, który bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie mu zezwolenia na pobyt stały przebywał nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres nie krótszy niż 10 lat na podstawie zgody na pobyt tolerowany udzielonej na podstawie art. 351 pkt 1 lub 3 ustawy o cudzoziemcach.
- Cudzoziemcowi, któremu udzielono na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej azylu.
W przypadku cudzoziemca będącego osobą małoletnią wniosek o udzielenie mu zezwolenia na pobyt stały składają rodzice lub ustanowieni przez sąd opiekunowie albo jedno z rodziców lub jeden z ustanowionych przez sąd opiekunów.
Przy składaniu wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt stały cudzoziemcowi będącemu osobą małoletnią, która w dniu złożenia wniosku ukończyła 6. rok życia, jest wymagana jego obecność. Obowiązek składania odcisków palców nie dotyczy cudzoziemców, którzy w dniu złożenia wniosku nie ukończyli 6 roku życia,
Zezwolenie to udzielane jest na czas nieoznaczony. Na jego podstawie wydawana jest karta pobytu, ważna przez 10 lat. Dokument ten odbiera się osobiście. W przypadku gdy karta pobytu została wydana cudzoziemcowi, który do dnia jej odbioru nie ukończył 13. roku życia, kartę odbiera jego przedstawiciel ustawowy lub kurator. Karta pobytu w okresie swojej ważności potwierdza tożsamość cudzoziemca podczas jego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz uprawnia go, wraz z ważnym dokumentem podróży, do wielokrotnego przekraczania granicy bez konieczności uzyskania wizy.
Cudzoziemiec, który posiada zezwolenie na pobyt stały, uprawniony jest do wykonywania pracy na terytorium Polski bez konieczności posiadania zezwolenia na pracę. W karcie pobytu, wydanej w związku z udzieleniem cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt stały, zamieszczana jest adnotacja ,,dostęp do rynku pracy”.
Jakie opłaty muszę wnieść?
Za wydanie zezwolenia uiszcza się kwotę w wysokości 640 zł. Potwierdzenie zapłaty należy dołączyć do składanego wniosku.
Niezbędne dokumenty:
- 2 egzemplarze wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt stały; w sprawach cudzoziemców, którzy nie ukończyli 13 lat – tylko 1 egzemplarz wniosku;
- 4 aktualne, nieuszkodzone, kolorowe fotografie o wymiarach 35 x 45 mm, wykonane w ciągu ostatnich 6 miesięcy na jednolitym jasnym tle, fotografie winny być trwale złączone z wnioskiem przez ich naklejenie w miejscu do tego przeznaczonym,
- ważny dokument podróży (2 kserokopie); w sprawach cudzoziemców, którzy nie ukończyli 13 lat – tylko 1 kserokopia dokumentu podróży;
- potwierdzenie wniesienia opłaty skarbowej (jeśli jest wymagana).
- dokumenty potwierdzające wymagany nieprzerwany pobyt w Polsce.
Dokumenty potwierdzające okoliczności wskazane we wniosku:
w przypadku małoletniego będącego dzieckiem cudzoziemca, posiadającego zezwolenie na pobyt stały lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE, pozostającego pod jego władzą rodzicielską i urodzonego po udzieleniu cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE:
- dokumenty potwierdzające pokrewieństwo uznawane przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej
- dokumenty potwierdzające posiadanie przez rodzica wymaganego prawem zezwolenia na pobyt.
w przypadku dziecka obywatela polskiego pozostającego pod jego władzą rodzicielską:
- dokumenty potwierdzające pokrewieństwo uznawane przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej,
- akt małżeństwa rodziców lub akt uznania dziecka przez obywatela polskiego, w przypadku gdy dziecko urodziło się przed zawarciem związku małżeńskiego przez rodziców;
- kopię dowodu osobistego przedstawiciela ustawowego.
w przypadku gdy pozostajesz w związku małżeńskim z obywatelem polskim:
- aktualny odpis aktu małżeństwa,
- w przypadku posiadania wspólnych dzieci – odpisy aktów urodzenia
- dokumenty świadczące o prowadzeniu wspólnego gospodarstwa domowego np.: wspólne rachunki opłaty za wspólnie zajmowany lokal, potwierdzenie posiadania wspólnego rachunku bankowego lub upoważnienia do rachunków bankowych współmałżonka, wspólna korespondencja, wspólne fotografie z różnych okresów np. uroczystości rodzinnych, wyjazdów itp. lub inne dokumenty świadczące o prowadzeniu wspólnego życia rodzinnego w deklarowanym miejscu zamieszkania.
w przypadku, gdy jednorazowy pobyt trwał dłuższej niż 6 miesięcy, a wszystkie pobyty przekroczyły łącznie 10 miesięcy:
- dokumenty stwierdzające, że wyjazdy z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w badanym okresie spowodowane były okolicznościami, o których mowa w art. 195 ust. 4 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach.
w przypadku ofiary handlu ludźmi:
- dokumenty potwierdzające współpracę z organami ścigania w postępowaniu karnym w sprawie o przestępstwo z art. 189a § 1 Kodeksu karnego oraz uzasadnione obawy przed powrotem do państwa pochodzenia;
- zaświadczenie o wywiązywaniu się z zobowiązań podatkowych wobec Skarbu Państwa
w przypadku gdy bezpośrednio przed złożeniem wniosku przebywałaś/-eś nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres nie krótszy niż 5 lat na podstawie statusu uchodźcy, ochrony uzupełniającej lub zgody na pobyt ze względów humanitarnych:
- dokumenty potwierdzające wymagany pięcioletni, nieprzerwany pobyt w Polsce
- decyzja o nadaniu statusu uchodźcy, udzieleniu ochrony uzupełniającej, zgody na pobyt ze względów humanitarnych.
w przypadku, gdy jednorazowy pobyt trwał dłuższej niż 6 miesięcy, a wszystkie pobyty przekroczyły łącznie 10 miesięcy:
- dokumentów stwierdzające, że wyjazdy z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w badanym okresie były spowodowane okolicznościami, o których mowa w art. 212 ust. 4 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, w przypadku przebywania bezpośrednio przed złożeniem wniosku nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres nie krótszy niż 10 lat na podstawie zgody na pobyt tolerowany udzielonej na podstawie art. 351 pkt 1 lub 3 ustawy o cudzoziemcach:
- dokumenty potwierdzające wymagany dziesięcioletni, nieprzerwany pobyt
w Polsce, - decyzja o udzieleniu zgody na pobyt tolerowany.
w przypadku, gdy jednorazowy pobyt trwał dłuższej niż 6 miesięcy, a wszystkie pobyty przekroczyły łącznie 10 miesięcy:
- dokumentów stwierdzające, że wyjazdy z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w badanym okresie były spowodowane okolicznościami, o których mowa w art. 212 ust. 4 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach.
w przypadku gdy udzielono Ci azylu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
- dokument potwierdzający udzielenie azylu
w przypadku gdy masz polskie pochodzenie:
- oryginały dokumentów potwierdzających posiadanie polskiego pochodzenia przez
jednego z rodziców, dziadków lub dwojga pradziadków; - oryginały dokumentów potwierdzające pokrewieństwo z osobą posiadającą polskie
w przypadku gdy posiadasz ważną Kartę Polaka:
- kserokopia ważnej Karty Polaka wraz z oryginałem do wglądu;
- dokumenty wskazujące na zamiar osiedlenia się w Polsce na stałe, tj.
- dokumenty potwierdzające ewentualne poprzednie pobyty na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
- dokumenty potwierdzające zamiar pozostania w Polsce na stałe, np. umowy najmu lub akt własności lokalu na terytorium RP, oraz obowiązujące aktualnie, a także w dłuższej perspektywie w przyszłości: dokumenty potwierdzające wykonywanie pracy w Polsce lub prowadzenie działalności gospodarczej na terenie RP, dokumenty potwierdzające odbywanie lub ukończenia studiów dowody zamieszkania na stałe w Polsce członków rodziny z dokumentami potwierdzającymi pokrewieństwo.